Mir Cəlal Paşayev adına Milli Virtual Kitabxana

www.kitabxana.net

 Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 "Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi"

Elektron kitab N 24 (87 - 2016)

Bu elektron nəşr  Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Gənclər Fondunun (#AzGF) maliyyələşdirdiyi, Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumunun həyata keçirdiyi  "Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi" kulturoloji-intellektual layihəsi çərçivəsində www.kitabxana.net - Milli Virtual-Elektron Kitabxana tərəfindən nəşrə hazırlanıb və yayılır.

Kulturoloji layihənin bu hissəsini qismən maliyyələşdirirlər:

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Gənclər Fondu: http://youthfoundation.az

Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu: http://www.yysq.org

Verner fon Simens

"Qafqaz səyahətləri"

Tarixi-kulturoloji memuar

YYSQ tərəfindən e-nəşrə hazırlanıb. Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri. Bakı - 2016

Virtual redaktoru və e-nəşrə hazırlayanı: Aydın Xan (Əbilov), yazar-kulturoloq

Azərbaycan MEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə çap olunur. 
Layihənin rəhbəri və ön sözün müəllifı: Yaqub Mahmudov, Əməkdar elm xadimi, AMEA-nın müxbir üzvü

Eimi redaktor və giriş məqaləsinin müəllifi: Sevinc Hüseynova

Verner fon Simens. Qafqaz səyahətləri. Bakı: Turxan NPB, 2013, -144 s.

Almancadan tərcümənin və "Azərbaycan dilinə tərcüməyə giriş"in müəllifı Frankfurt Sülh Araşdırmaları İnstitutunun elmi əməkdaşı, sosial elmlər doktoru Azər Babayevdir.

"Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi" silsiləsindəki e-kitablarla buradan tanış olun:

 http://kitabxana.net/?oper=e_kitabxana&cat=174

Feysbuk səhifəmiz:

Sosial şəbəkələrdə Azərbaycan multikulturalizminin və tolerantlığının təbliği ilə bağlı fəaliyyətlərin genişləndirmək, bu sahələr üzrə İnternet resurslarımızı - elmi-intellektual sərvətlərimizi,  araşdırma, tədqiqat işlərini təbliğ etmə üçün ayrıca virtual resurs burada:  https://www.facebook.com/YeniYazarlar

DİQQƏT!

Müəlliflik hüququ Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və əlaqədar beynəlxalq sənədlərə uyğun qorunur. Müəllifin və resurs yaradıcılarının razılığı olmadan kitabın bütöv halda, yaxud hər hansı bir hissəsinin nəşri, eləcə də elektron informasiya daşıyıcılarında, İnternetdə yayımı yasaqdır. Bu qadağa kitabın elmi mənbə kimi istifadəsinə, araşdırma və tədqiqatlar üçün ədəbiyyat kimi göstərilməsinə şamil olunmur.

AZƏRBAYCANDA METALLURGİYANIN İNKİŞAF TARİXİNƏ DAİR QİYMƏTLİ MƏNBƏ

Verner fon Simensin "Qafqaz səyahətləri"nin  Azərbaycan dilində nəşrinə

 ÖN SÖZ

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutunda aparılan islahatlar proqramına uyğun olaraq yurdun ayrı-ayn bölgələrinin tarixinin araşdırılm asına xüsusi diqqət yetirilir. Bu məqsədlə Azərbaycanın müxtəlif bölgələrinin tarixinə həsr olunm uş əsərlər nəşr edilir, ölkənin ayrı-ayrı rayonlarmda elm i-praktik konfranslar keçirilir, alimlərimizin həm in bölgənin tarixinə dair apardıqları axtarışların nəticələri konfrans iştirakçılarına təqdim olunur və nəşr edilir.
Bununla, gələcəkdə Vətənin bütün bölgələrinin tarixini daha dolğun əhatə edən mükəmməl "Azərbaycan tarixi"nin yazılmasına hazırlıq görülür. Tarix İnstitutunun tədqiqatçılara və geniş oxucu kütləsinə təqdim etdiyi "Qafqaz səyahətləri" tariximizi öyrənmək üçün xüsusi əhəmiyyəti olan ilk mənbələrin nəşri sahəsində növbəti
uğurlu addımdır. Verner Simensin qələmindən çıxan bu qiymətli xatirələr müəllifin bilavasitə şəxsi müşahidələrinə əsaslanır. "Qafqaz səyahətləri"nin ilk mənbə kimi dəyəri də məhz bundadır. Digər tərəfdən, Verner Simensin xatirələri çox aydın şəkildə sübut edir ki, Gədəbəy təkcə Azərbaycanın deyil, bütöylükdə, bütün Rusiya imperiyasmm əsas metallurgiya mərkəzlərindən biri idi.
Verner fon Simens Gədəbəyin tarixi keçm işinin dərindən və hər tərəfli araşdırılması, həqiqətən, Azərbaycan tarixinin bir çox məsələlərinə aydınlıq gətirilm əsi üçün mühüm əhəmiyyətə malikdir. Tədqiqatlar sübut edir ki, Gədəbəy Azərbaycanın ən qədim yaşayış mərkəzlərindən biridir. Yurdumuzun qərb bölgəsindəki Azıx, Tağlar və digər m əşhur arxeoloji abidələr kimi Gədəbəydəki Anazağa, Kiçik Qaramurad mağaraları, habelə rayonun ərazisində olan digər çoxsaylı mağaralar - qədim insan düşərgələri sübut edir ki, bu diyar ölkəmizin ən qədim
insan məskənlərindəndir. Gədəbəy özünün qədim tarixi və bu tarixi təsdiqləyən nadir abidələri ilə birlikdə məşhur Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin əhatə etdiyi tarixi-mədəni areala daxildir.
Gədəbəyin tarixi keçmişi, eyni zamanda, A zərbaycanın ən qədim metallurgiya tarixidir. Bu ərazidən aşkar olunan qiymətli arxeoloji m ateriallar əcdadlanm ızm mis yataqları ilə çox zəngin olan Gədəbəy ərazisində ən qədim dövrlərdən başlayaraq metal em alı ilə məşğul olduqlarını sübut edir. Tədqiqatlar göstərir ki, Tunc dövründə Gədəbəy, artıq Azərbaycanın ən sıx əhalisi olan bölgələrindən biri idi. Sonrakı tarixi dövrlərdə də ulu keçmişimizdə dərin iz qoyan Gədəbəy XIX-XX əsrin əvvəllərində Rusiya imperiyasının əsas əlvan metallurgiya m ərkəzlərindən birinə çevrilmişdi.
Bölgədə kapitalist münasibətləri inkişaf etmiş, Azərbaycanda ilk dəmir yolu istifadəyə verilmişdi. Gədəbəy erməni qəsbkarlarına qarşı müharibədə də qəhrəm anlıq tariximizə şanlı səhifələr yazdı. Mərkəzdən heç bir
yardım almayan Gədəbəy igidləri öz qüvvələri ilə müqəddəs sərhədlərimizi qəhrəmancasma qorudular, erməni quldurlarına qarşı mübarizədə Vətənin tarix salnaməsinə Başkənd qələbəsini yazdılar.
Gədəbəy Azərbaycanm ziyalı diyarıdır. Bu yurdun yetirmələri olan yüzlərlə tanmmış ziyalılarımız Azərbaycan
elminin, mədəniyyətinin inkişafına layiqli töhfələr vermişlər. Ulu Öndərin və Prezident İlham Əliyevin xüsusi diqqət və qayğısı sayəsində Gədəbəy müasir mərhələdə Azərbaycanın ən inkişaf etmiş bölgələrindən birinə, qabaqcıl iqtisadiyyat, elm və mədəniyyət m ərkəzinə çevrilmişdir. 
Şübhə etmırəm ki, "Qafqaz səyahətləri" yurdumuzun ən qədim bölgələrindən biri olan Gədəbəyin tarixinə marağı daha da artıracaq, bu mühüm yurd yerimizin tarixi keçmişinə dair yeni əsəriərin yazılm asına təkan verəcəkdir.
Vem er Simensin "Qafqaz səyahətləri" işıq üzü görərkən bu qiymətli əsəri almancadan doğma dilimizə çevirən Azər Babayevin son dərəcə gərəkli bir iş gördüyünü, tədqiqatçı Sevinc Hüseynova və dizayner Mehri Xanbabayevanm bu mühüm layihənin icrasm da əllərindən gələni əsirgəmədiklərini oxuculara yetirməyi özümə borc bilirəm.

Yaqub Mahmudov Əməkdar elm xadim i, AM EA-nırı müxbir üzvü